Gündəm

Pendir istehsalının Daş dövrünə aid sübutları aşkar edilmişdir

Neolit dövründə müasir Polşa ərazisində qədim insanlar bir neçə heyvan növünün südündən pendir hazırlamağı bilirdilər.

"MUMtv.az" "rambler.ru"ya istinadən bildirir ki, bu bacarığın sübutunu York Universitetinin əməkdaşları aşkar ediblər.

Britaniya alimləri lipid və proteomik analiz üsullarını tətbiq edərək, son neolit dövründə avropalıların əcdadlarının süd və onun törəmələrini necə emal etdiyini öyrəniblər. Onlar bu barədə Royal Society Open Science jurnalı üçün məqalədə bildiriblər.

Keramika qablarda kəsmik əsaslı üzvi qalıqların yüksək konsentrasiyası aşkar edilmişdir. Pendir istehsal texnologiyasında istifadə edildiyi sübut edilmişdir. Xammal təkcə inək südü deyil, həm də keçi və qoyun məhsulu idi.

Daş dövründə avropalılar uzun müddət laktoza qarşı dözümsüz idilər. Yalnız Son Tunc dövrünə qədər insanlar laktozanı parçalaya bilən bir ferment inkişaf etdirdilər. Onlar laktaza çevrildi.

Bununla belə, artıq Neolitdə süd məhsulları Avropa qitəsində qida kimi istifadə olunurdu. Məsələn, südlük cinslərə xas olan heyvan sümükləri aşkar edilmişdir. Süd lipidləri keramika qablarda olur. Həmin yerlərin sakinlərinin diş daşında isə süd zülalları var.

Məlum olub ki, qədim insanlar südü pendirə və ya hətta bir növ qatığa çevirməklə laktozanın zəif həzm olunması problemini intuitiv şəkildə həll ediblər.

MUMtv.az
Asiman Əsədsoy


Son xəbərlər

Bethovenin sirlərini saç telləri açdı

İsveç parlamenti NATO-ya üzv olmağa razılıq verib

Medvedev deyir ki, Rusiya müharibəyə Ukraynanın Rusiyanın bir hissəsi olduğu üçün başlayıb

Fəlakət bölgəsində epidemiya iddiaları...

Şimali Koreya bir neçə qanadlı raket atdı

Rusiya Ukraynanı yenidən vurdu

Əmək və Azadlıq Alyansı prezident seçkilərində namizəd irəli sürməyəcək

Yaponiyanın baş naziri elan olunmamış səfərdə Ukraynaya dəstəyi davam etdirəcəyini vəd edib

ABŞ Dövlət Departamentinin illik hesabatında Azərbaycan

Putin Çinin Ukraynada sülhə dair mübahisəli təkliflərini alqışlayır

Blinken: Azərbaycan və Ermənistan tezliklə sülh sazişi imzalaya bilər

Əfsanəvi özüyeriyən zenit silahı "Şilka" "qatil dronları" adını aldı

Çexiya prezidenti artıq Ukraynaya kömək edə bilməyəcəklərini bəyan edib

Tramp məhkəməyə qandallı gəlmək və iclası tamaşaya çevirmək istəyir

Almaniya xalqı ən çox müharibədən qorxur

Moskvada "qarayara" şübhəsi ilə xəstə yerləşdirilib

Vətəndaşlardan `haqq` tələb edın MTK sahibi universitetin baş müəllimi imiş... - BU NƏDİ BELƏ?

Dövlət qurumlarında TENDER MAXİNASİYASI: Qətldə suçlanan şəxs necə qalib “seçilib”?

Klinikalar arasında ƏSL SAVAŞ GEDİR... - BU NƏDİ BELƏ?

Scholz Ukraynada uzunmüddətli münaqişənin olacağını proqnozlaşdırır

BMT-nin klimatoloqları “insanların sağ qalması üçün bələdçi” nəşr etdi

Donald Tramp həbs olunub?

ABŞ dövlət katibinin köməkçisi Azərbaycana səfər edəcək

Yaponiyanın baş naziri gözlənilmədən Ukraynaya səfər edib

Yaponiya Təpəli İbisi Materikdə Vəhşi vəziyyətə qaytarmaq üçün Prosesə Başlayır

Çekirge dağı parçalanıb

Lukaşenko təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən terror aktları üçün nəzərdə tutulan partlayıcı maddələrin aşkar edildiyini açıqlayıb

Cankoy şəhərində partlayış Rusiyanın "Kalibr NK" qanadlı raketlərini məhv etdi: Şəhərdə fövqəladə rejim tətbiq edildi

İran XİN rəhbəri gələn həftə Moskvaya rəsmi səfər etməyi planlaşdırır

Yaponiyanın Baş naziri NWO başlayandan bəri ilk dəfə Ukraynaya səfər edəcək

Toivo Klaar Brüsseldə Çavuşoğlu ilə görüşüb

Macarıstan Aİ-nin Putinin həbsinə order verilməsi ilə bağlı birgə bəyanatının bloklandığını təsdiqləyib

Bütün xəbərlər