Co Bayden xalqa xüsusi müraciətində yeni maliyyə böhranının olmayacağını, bank sisteminin dayanacağını və hər şeyin yaxşı olacağını vəd edib. Düzdür, birjalar Baydenə inanmadılar. Onun xalqa müraciətindən sonra fond indeksləri daha da çökdü və ekspertlər artıq dünyanı güclü və əsas problemlərlə qorxudurlar.

Silikon Vadisi Bankı Amerikada 16-cı, Kaliforniyada isə ikinci ən böyük bank idi. Bu, on minlərlə texnologiya şirkətinin və startapın pul daşıdığı Silikon Vadisinin əsas bankı idi. Ötən ilin sonunda bankın aktivləri 200 milyard dollardan çox qiymətləndirilirdi. Amma, bu çöküşü xilas edə bilmədi, Silicon Valley Bank 48 saat ərzində çökdü və müştəriləri pulsuz qoydu.

Silikon Vadisi Bankı uzun müddətdir ki, sürətlə çökməyə doğru gedir. Covid zamanı ABŞ hökuməti səxavətlə pul payladığı zaman Silikon Vadisi startaplarına da dollar axıb. Onları uzunmüddətli öhdəliklərə yatıran banka aparıldı. Düzdür, bir xəbərdarlıq var idi: kredit dərəcəsi sıfırdan bir qədər yuxarı idi. 2022-ci ildə ABŞ-da inflyasiya fonunda Federal Ehtiyatlar Sistemi uçot dərəcəsini kəskin artırmağa başladı, indi demək olar ki, 5 faizdir. Silikon Vadisi tərəfindən satın alınan uzunmüddətli öhdəliklərin qırmızı olduğu ortaya çıxdı. Bundan əlavə, real pul axını kəskin şəkildə azaldı, startaplar daha az gəlir gətirməyə başladı və bank batdı. Keçən həftə böyük zərərlə satdıqları 21 milyard dollarlıq istiqraz sataraq vəziyyəti düzəltməyə çalışdılar. Və sonra panika başladı. Problemlərdən xəbər tutan startaplar bankdan dollarlarını çıxarmağa tələsdilər. Və cümə gününə qədər bütün əməliyyatlar dayandırılmalı idi. Pul bitdi.

Maliyyə xaosunun qarşısını almaq üçün ABŞ Xəzinədarlığı və Federal Ehtiyat Sistemi Silikon Vadisi Bankının bütün müştərilərinin pullarını ala biləcəklərinə söz verdi. Artıq xüsusi fond da yaradılıb. Və bankın Britaniya filialı Avropanın HSBC bankına bir funta satıldı ki, bu da bütün vəsaitlərin əmanətçilərə qaytarılmasına zəmanət verdi. Böyük Britaniyanın baş naziri Rishi Sunak ümumi bank çöküşünə getməyəcəyinə əmindir.

"MUMtv.az" "Ntv.ru"ya istinadən qeyd edir ki, ABŞ-ın keçmiş prezidenti başqa cür düşünür. Donald Tramp sosial şəbəkəsində Bayden siyasətini davam etdirəcəyi təqdirdə Böyük Depressiya səviyyəsindəki iqtisadi problemləri proqnozlaşdırır. Bayden cavab olaraq Trampı bankın çökməsində günahlandırıb. 2018-ci ildə Respublikaçılar lobbiçilik etdi və Tramp Silikon Vadisi Bankına federal nəzarəti azaltmaq üçün qanun imzaladı. İndi deyirlər: nəzarət zəifləməsəydi, bank qulpuna çatmazdı.

İki ən böyük ipoteka bankının iflasa uğradığı 2008-ci il böhranını xatırlayan ABŞ hakimiyyəti çaxnaşmanı yatırtmağa hər cür cəhd edir. Prezident Bayden ölkəni sakitləşdirir. Lakin, Ağ Evin təminatlarına baxmayaraq, ABŞ bank sektorunda qızdırma davam edir. Bu gün məlum oldu ki, Nyu-Yorkda yerləşən “Signature Bank” xarici idarəetməyə keçir. Onun 110 milyard dollarlıq sərvəti var, amma bankın kassalarında pul yoxdur.

MUMtv.az
Jalə Asiman