Gündəm

Tarixin “Avesta” qitəsi - İkinci hissə

Əvvəli ötən sayımızda ...
Qeyd etmək lazımdır ki, müasir rus dilində say və əvəzliklərdən başqa, elə isim, sifət və fellərə rast gəlirik ki, onların eyni olan qarşılığına və ya onlarda analoji əlaqədə olan leksem və morfemlərə “Avesta”da təsadüf olunur. Konkret qənaətə gəlmək üçün aşağıda verilən sözləri nəzərdən keçirmək maraqlı olardı (əvvəlcə, “Avesta” da olan sözlər verilir).

Band-bənd; rusca: bint; hindcə: banda; almanca: binden; saqdicə: bint; farsca: bənd; osetincə: bast: Brat – qardaş (qədim türkcə: bir ad), rusca: brat; latınca: frater; almanca: bruder; hindcə: bratr; saqdicə: brt; farsca: bəradər: Zimqış; rusca: zima; farsca: zimistan; osetincə: zimad; Uş-qulaq; rusca: uşi; Antar-içəri; rusca: vnutr: almanca: unter; Ana – o; rusca: ona (qadın cinsini bildirən əvəzlik);

Az və qazman sözləri: - göz, rusca: qlaz; latınca: oquluz; Bağ-Allah, rusca: boq (qədim türkcədə bağ (əlaqə)) – Allah; Budra – gümrah; rusca: bodrıy: Druva-sağlam; rusca: zdorovıy; Qari – dağ; rusca: qora; Pis-yazmaq; rusca: pisatı: Padşah: rusca; rad; Rvat-qazmaq, dartmaq; rusca: rvatı; Mat(r) – ana; rusca: matı; almanca: mutter; farsca: madər; hayna-dava; rusca: voyna; q(q)na-qadın; rusca: jena; Sadava-oturmaq; rusca: saditısya; (k) xata – ev; rusca: xata;

“Avesta”nın sözlük və mətn parçalarından götürdüyümüz sözlərdə məhz bu qəbildəndir.
Adara – aşağı: anarı: sarı-sarı (rəng); ut-küst: us\üst; Dam-dam; rusca: dom: Dunman – çən, duman: rusca: tuman; Upara-uca, hündür (xatırladaq ki, Azərbaycan ərazisində Upa kəndi vardır); Sarta-sərt, hirsli; upari – yuxarı; sas – səs; (bu söz çox vaxt fel formasında işlədilmişdir; məs: səs salmaq, danışmaq) və s.

Bu cür misalların sayını artırmaq da olar. Bizə elə gəlir ki, “Avesta” kimi böyük abidəni, onun Azərbaycan həyatı və məişəti ilə əlaqəsini ətraflı və elmi şəkildə öyrənməyin vaxtı çoxdan gəlib çatmışdır.

Firuz MUSTAFA,
Əməkdar incəsənət xadimi, fəlsəfə elmləri doktoru, filosof, yazıçı- dramtyurq.


Son xəbərlər

"Belə iddia səsləndirəndə mətndə rəqəm, hesabat olur, daha səbət və gilas yox" - AYNA sərt tənqid edildi

Prezident avtomobil yolları ilə bağlı fərmanda dəyişiklik etdi

Gəncə İcra Başçısı haqda maraqlı iddia və maşın kolleksiyası - Dövlət büdcəsini evinə daşıyıb ki...

Bakıda bu səbəbdən torpaq kəskin ucuzlaşdı

Arıqlama dərmanı qadınlarda kütləvi hamiləliyə səbəb olub

Yaşayış binalarında da parklanma yerləri bahalaşdı

İki rəis işdən çıxarıldı, direktora şiddətli töhmət verildi

“Paşinyan qaçacaq, ətrafı isə...” – İrəvanda hakim partiya üzvləri qorxudulur

Təxribata meyilli qruplar adətən sosial şəbəkə üzərindən ilk addımı atırlar

"Bu tələblər yerinə yetirilməyənə qədər əsirlər azad edilməyəcək" - HƏMAS sözçüsü

“Azneft” İstehsalat Birliyinə yeni baş direktor təyin edilib

Nikol Paşinyan: Ermənistan mühacirətdə olan “Dağlıq Qarabağ hökuməti"ni tanımır

Dollara tələbin artmasının səbəbləri açıqladı

Azərbaycanda işığın qiyməti ucuzlaşa bilər (VİDEO)

Azərbaycanda işığın qiyməti ucuzlaşa bilər (VİDEO)

Vüqar Qurbanovdan yeni baş həkim TƏYİNATI

Daşaltıda itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı açıqlanacaq - Əli Nağıyev

Boşanma zamanı əmlakın bölünməsi ilə bağlı daha bir yenilik - VİDEO

Bu gün milli təhlükəsizlik orqanlarının əməkdaşlarının peşə bayramıdır

Bu gün ilk Qədr gecəsidir

Vətəndaşların nəzərinə: Bakıda və üç rayonda qazın verilişində məhdudiyyət olacaq

Bakıda Rusiya Kino Günləri keçiriləcək

Ermənistan bu kəndi Gürcüstana qaytarmağa hazırlaşır

Sabunçunun problemlərinə qurumlar ADİL yanaşmır - Altından sərvətlər çıxan bu ərazilərin üstü kimlərin marağına xidmət edir? // VİDEO

Sabunçunun problemlərinə qurumlar ADİL yanaşmır - Altından sərvətlər çıxan bu ərazilərin üstü kimlərin marağına xidmət edir? // VİDEO

Fransa səfiri Kəlbəcərlə sərhəddə

Vüqar Kərimovla iş adamı Tehran Lətifovun işbirliyi Şəkidə nə qədər ağacın kəsilməsinə səbəb olub

Etirazçılar Pentaqon rəhbərinin evinin qarşısına peyin səpiblər

Orduda müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət keçmək istəyənlərin NƏZƏRİNƏ

Paşinyan üçtərəfli görüş üçün Brüsselə gedəcək

Havadan atılan yardımlar faciəyə səbəb oldu - VİDEO

"Azərbaycan bu yoldan Naxçıvana birləşmək üçün istifadə edə bilər" - Paşinyan

Bütün xəbərlər